Öncelikle ortada çok fazla bilgi karmaşası ile karşı karşıya olduğumuzu fark ettik ve bu konuda noktayı koymak istedik. O1 karavan 750 kg’ı geçebilir mi? O1 karavanın boş ağırlığı ne olmalıdır? Bu hesaplar nasıl yapılır? Toleransı nedir? O2 karavan almalı mıyım?
Gördüğünüz gibi sorulan soru çok. Ancak yanıtları çok basit! Bu soruların yanıtını veren Tüv Süd Homologasyon ekibine teşekkürü borç biliyoruz.
Öncelikle O1 kategorisi azami ağırlığı yani sizin içine yerleştirdiğiniz eşyalarla birlikte 750 kg’ı geçmeyen römorklardır. 750 kg ile 3500 kg aralığındaki römorklar ise O2 kategorisine dahil edilir. Şimdi bu bağlamda yavaş yavaş aydınlatmaya devam ediyoruz.
750 kg karavanlarda en çok sorulan sorulardan biri toleranslar. Evet toleranslar konusunu netleştirmek için basit bir kaynağımız var. Bu işin standardı olan AB/1230/2012 yönetmeliği. www.mevzuat.gov.tr adresinden yönetmelikler menüsünden bulabilirsiniz güncel seviyesini. Bu yönetmeliğin eklerinin kısım D İlave 2’sinde müsaade edilen sapmalara bakacağız. Buradaki madde 2.2 bizim sorumuzu yanıtlıyor;
“Özel amaçlı araçlar hariç olmak üzere, M, N ve O kategorisindeki araçlara ilişkin olarak müsaade edilebilir alt ve üst sapma sınırının (beyan edilen değer üzerinde negatif ve pozitif sapma) %3’ü,”
En önemli noktayı lütfen kaçırmayın: Bu madde yürür vaziyette kütle yani boş ağırlık üzerinden verilen toleransı ifade ediyor. Azami yüklü kütlede tolerans olmaz! Bunu da aynı kısım D içerisinde O kategorisi araçların 2.3.1 maddesinde görebiliyoruz.
“Aracın yürür vaziyette kütlesi, isteğe bağlı donanımın kütlesinin ve bağlantı noktasındaki/noktalarındaki teknik açıdan müsaade edilebilir azami kütlenin toplamı, aracın teknik açıdan müsaade edilebilir azami yüklü kütlesini aşmaz.”
Şimdi örnekleyelim. Aracınızın boş ağırlığı uygunluk belgesinde 500 kg olarak görünüyor ve tartıya girdiniz. Burada aracınızın değeri 500 kg’ı pozitif veya negatif yönde %3 farklılık gösterebilir. 485 kg veya 515 kg diyebiliriz.
Gelelim bir diğer soruya: Boş ağırlık nasıl hesaplanır?
Bir karavanın boş ağırlığı 750 kg olamaz! Satın aldıktan sonra uygunluk belgesine bakın ve bunu kontrol edin. Neden? Yine aynı yönetmelikte ağırlık dağılımında karavanlar için özel şart bulunmaktadır. Bu şarta uygun olmayan araç karavan olamaz!
Örnekle gideceğim. Karavanınız 650 kg boş ağırlığa sahip bu sefer. O1 kategorisi.
PM ≥ 10 (n + L) hesabı!
Burada PM azami ağırlıktan boş ağırlığı çıkardığınızda kalan değer. Yani 750 – 650=100 kg
L üst yapı uzunluğunu. Karavan bölümünün uzunluğu yani çeki oku bölgesi hariç. Örneğin 3.6 m
n ise yatak kapasitesini ifade eder. Örneğin 2 kişilik bir karavandan bahsediyoruz.
(3,6+2)x10 değeri PM’den yani 100 kg’dan küçük olmalı. Burada 56 kg sonuca ulaşıyoruz ve 100’den küçük olduğu için problem yok. Burada 750 g kapasiteli karavanın boş ağırlığı 750-56 yani 694 kg’a kadar çıkabilir.
Bu konuyu da çok açık şekilde netliğe kavuşturduğumuzu düşünüyorum.
Başka bir soruya yani O2 karavan almalı mıyım? sorusuna geçelim.
Eğer karavanınız içindeki eşyalarla birlikte 750 kg sınırını aşıyorsa evet. 751 kg’da aracınız O2 kategorisinin şartlarını sağlamakla mükelleftir. Ancak O1 olarak tescil edilmiş bir aracın O2 kategorisine çevirme gibi bir lüksünüz bulunmuyor. Ya eldeki karavanı değiştireceksiniz ya da yükünüzü hafifleteceksiniz.
En büyük sorun: Denetim!
Evet malesef bu yukarıda anlattığımız konular ne yazık ki denetimler sonucu ortaya çıkar. Ancak ülkemizde yeterince denetim olmadığı ve bilgi eksikliği olduğu için çok büyük detaylar değildir. Özellikle karayolları tartım noktalarında %5 gibi azami ağırlıkta bile toleranslar uygulandığını bilmekteyiz. Yurtdışında bunu görüp görmeyeceğiniz meçhul olduğundan lütfen %5 tolerans söylentisine aldanmayın! O tolerans ancak ilgili kantarın üretim toleransı olabilir.
Evet olabildiğince açık bir şekilde anlatmaya çalıştık. Sorularınız var ise bize sosyal medya veya iletişim sayfamız yardımıyla ulaşabilirsiniz. Teknik konularda destek alabilir, soru işaretlerini ortadan kaldırabilirsiniz.
Tekrar yollara çıkmanın özgürlüğünü hissedeceğimiz günlerde görüşmek dileğiyle.
